ZDHC (Zero Discharge of Hazardous Chemicals)
ZDHC (Tehlikeli Kimyasalların Sıfır Deşarjı), deri, tekstil ve ayakkabı sektöründe kullanılan kimyasalların çevresel sürdürülebilirliğini sağlamayı hedefler. ZDHC, birçok sektörü tehlikeli kimyasalların sıfır deşarjına doğru yönlendirmek için çalışan bir giyim ve ayakkabı markaları ve perakendeciler grubudur. ZDHC’nin aslında Greenpeace DeTox kampanyasına bir yanıt olarak 2011 yılında başlatıldığını söyleyebiliriz. ZDHC ilk etapta hazır giyim ve ayakkabı endüstrisini 2020 yılına kadar tüm ürünler için tehlikeli kimyasalların sıfır deşarjına doğru yönlendirmek için gereken iş birlikçi çabaları ve adımları gösteren ortak bir yol haritası oluşturmuştur. İlk kurulduğunda 6 markadan oluşan grup, daha sonra 20’den fazla markayı bünyesinde katmıştır. Günümüzde Avrupa ve ABD’den çok sayıda marka, birçok spor giyim, lüks ve moda markası, küçük niş markaların yanı sıra değeri milyar dolarlarla ifade edilen çok sayıda marka Tehlikeli Kimyasalların Sıfır Deşarjı’na üyedir.
ZDHC (Zero Discharge of Hazardous Chemicals) İlkeleri
Giyim ve ayakkabı tedarik zincirleri oldukça uzun ve karmaşıktır. Ayrıca sürekli olarak iş gücünün ucuz olduğu gelişmekte olan ülkelere doğru hareket etmektedir. Bu, üretim tesislerinin ve işçilerin bir kimyasal yönetim programını uygulamak için gerekli bilgi ve eğitimden yoksun olabileceği anlamına gelmektedir. ZDHC de giyim ve ayakkabı sektöründeki tehlikeli kimyasalların yaşam döngüsü boyunca çevre üzerinde sıfır etki oluşturması için çalışmalar yürütmektedir. Çalışmalarında ise aşağıdaki yetkinlikleri ve ilkeleri kullanmaktadır:
Ø Tedarik zinciri boyunca en iyi uygulamaları oluşturmak ve tüm paydaşlarla paylaşmak
Ø Yönetim sistemleri felsefesini kullanmak
Ø Tüm paydaşlarla açık, tutarlı ve şeffaf bir iletişim kurmak
Ø Farklı bölge ve kültürlerdeki paydaşlarla etkileşim kurulmasını sağlamak
ZDHC, ilk kurulduğu yıllardan itibaren iletişim ağını ve etki düzeyini giderek geliştirmiştir. Özellikle 2013’ten sonra birçok yeni girişimde bulunmuştur. Amsterdam merkezli bağımsız bir ZDHC tüzel kişiliğinin kurulması ve organizasyonun ve ZDHC programının güçlendirilmesi de dahil olmak üzere, tehlikeli kimyasalların sıfır deşarjı hedeflerine doğru önemli adımlar atmıştır. Bu süreçte birçok program ve belge geliştirilmiş ve yayınlanmıştır. Bu belgeler, iş yükünde azalma, basitlik, gelişmiş iletişim ve maliyet tasarrufu ile sonuçlanan araçlara ve süreçlere standartlaştırılmış bir yaklaşımı ifade etmektedir. ZDHC’nin geliştirdiği belgelerden bazıları şunlardır:
Ø İlgili kimyasallara öncelik vermek için Tehlikeli Kimyasalların Önceliklendirilmesi Çerçevesi
Ø Kimyasal Kılavuz Sayfaları: Greenpeace tarafından tanımlanan 11 tehlikeli kimyasal sınıfı hakkında bilgi vermektedir.
Ø İmalatı Kısıtlı Madde Listesi (MRSL)
Ø Araştırma Listesi: Bu belge, kullanımda alternatifi bulunamayan kimyasal maddeleri içermektedir. Liste, kabul edilebilir bir alternatif belirlendikten sonra ZDHC´nin bu kimyasalları aşamalı olarak kaldıracağına dair bir mesaj göndermektedir.
ZDHC (Zero Discharge of Hazardous Chemicals) Odak Alanları
Tehlikeli Kimyasalların Sıfır Deşarjı, 2015 yılının sonlarında daha önce yayınladığı ortak yol haritasını güncellemiştir. Bu güncelleme, iyileştirilmiş kimyasal yönetim uygulamalarını benimsemede tedarik zincirinin tüm unsurlarını stratejik olarak desteklemek için dört farklı odak alanı belirlemektedir:
Ø Atık su kalitesi: İşletmeler, tesislerdeki mevcut standartları ve mevcut verileri kıyaslayacak, bir kılavuz belge geliştirecek ve işleyen atık su arıtma tesislerinin üretim tesislerine dahil edilmesini teşvik edeceklerdir.
Ø MRSL: İşletmeler MRSL´yi güncelleyecekler ve deri işleme kimyasallarını da MRSL’ye dahil edeceklerdir. Ayrıca, paydaşları sürece dahil edecek ve bir geçiş dönemiyle birlikte tehlikeli kimyasalların sıfır deşarjı hedefleri için sürdürülebilir adımlar atacaklardır.
Ø Daha güvenli alternatifler bulmak için bir süreç tanımlayacaklar, araştırma listesine madde eklemek ve çıkarmak için bir süreç geliştirecekler ve ilgili kimyasallara alternatifler bulmak için paydaşlarla ilişki kuracaklardır
Ø Denetim protokolü: İşletmeler, denetim protokolünü Higg endeksiyle uyumlu hale getirecekler, bir değerlendirme süreci geliştirip sonuçlandıracaklar ve denetim protokolünün benimsenmesini ve kullanılmasını teşvik etmek için grupların katılımını sağlayacaklardır
Bu dört odak alanına ek olarak, bu bu konuları kapsayan çalışmalar da mevcut. ZDHC, tehlikeli kimyasalların sıfır deşarjı için işletmelerin verilerini şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşmasını ve bu konuda çalışanlarına belirli eğitimler aldırmasını istemektedir.
ZDHC’ye katılan işletmeler, kimyasalların yönetimi konusunda en iyi uygulamaları izleme ve uygulama fırsatı elde etmektedir. Ayrıca, ilgili kimyasallara müdahale etmek ve bunları ele almak için bir kimyasal yönetim stratejisi oluşturabilmektedir. Tehlikeli Kimyasalların Sıfır Deşarjı hareketi, şirketlerin daha sürdürülebilir tedarik zincirlerinde üretilmiş daha temiz ve güvenli ürünleri piyasaya sunmasına ve böylelikle marka değerini korumasına yardımcı olmaktadır.